"Το εκκλησάκι του Ιωάννη του Προδρόμου στην Καστέλλα"
"Στους δρόμους των ηρώων"
Το εκκλησάκι του Ιωάννη του Προδρόμου στην Καστέλλα.
Το εκκλησάκι του Ιωάννη του Προδρόμου θεωρείται ότι έχει κτιστεί 13ο με 14ο αιώνα. Θεωρείται βυζαντινό μνημείο. Το εσωτερικό του παρεκκλησίου είναι κατά ένα μεγάλο μέρος κατεστραμμένο και το ίδιο ισχύει και για μερικές από τις τοιχογραφίες, όσες διασώθηκαν βρίσκονται στον κυρίως ναό Κι στο ιερό βήμα χαρακτηρίστηκαν από τους ειδικούς ως "εξαιρετικά δείγματα βυζαντινής αγιογραφίας του 14ου αιώνα" Τα πρόσωπα των συγκεκριμένων τοιχογραφιών, δεν έχουν μάτια, διότι όπως μας αναφέρετε έχουν αφαιρεθεί από τους Οθωμανούς, τόσο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας όσο και κατά την περίοδο της ελληνικής επανάστασης. Στο παρελθόν όλο το εκκλησάκι ήταν γεμάτο από τοιχογραφίες αλλά σήμερα σε πολλά σημεία του έχει ασβεστωθεί. Μεριές από τις τοιχογραφίες που διακρίνονται μέσα στο εκκλησάκι είναι ο Μυστικός Δείπνος, ο Άγιος Γεώργιος, Κωνσταντίνου και Ελένης. Αξιοσημείωτο είναι ότι ο ναός βρίσκεται χαμηλότερα του σημερινού δρόμου, για να εισέλθεις πρέπει να κατέβεις σκαλοπάτια.
Σύμφωνα με την παράδοση, σε αυτό το μικρό εκκλησάκι στο κέντρο της Καστέλλας οι επαναστάτες και ήρωες της Εύβοιας Αγγελής Γοβιός ,Κώτσος Δημητρίου, Νικόλαος Κριεζώτης ,Γιαννάκης Δημητρίου, Αναγνώστης Γοβιός, και άλλοι Έλληνες, κοινώνησαν των Αχράντων Μυστηρίων, πήραν την ευχή του Ιερέα την παραμονή της μεγάλης και θρυλικής μάχης των Βρυσακίων (15/7/1821). Ο Ιερέας ευλόγησε και την σημαία-λάβαρο του αγώνα. Έπειτα πήρε το ιερό ευαγγέλιο και τον τίμιο σταυρό και κατευθύνθηκε στον λόφο Ουρδί στο οχυρό(σύμφωνα με μαρτυρίες), με σκοπό να ευλογήσει και τους υπόλοιπους συναγωνιστές του Αγγελή, που είχαν μείνει εκεί για να το φυλάνε.
Ένα χρόνο αργότερα στις 29 Μαρτίου 1822 κηδεύτηκε στον περίβολο του Ιερού παρεκκλησίου, και θάφτηκε στην κόγχη του ιερού δίπλα από το υπεραιωνόβιο κυπαρίσσι που δεν σώζεται σήμερα, ο μεγάλος αγωνιστής, οπλαρχηγός Αγγελής Γοβιός.
Ντάβος Γιάννης Ε΄Τάξη
3o Δ.Σ. Ψαχνών
