"Οδός Υψηλάντου"
"Στους δρόμους των ηρώων"
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ
Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1792 με καταγωγή από την Τραπεζούντα του Πόντου και ήταν γόνος της εύπορης και ισχυρής Φαναριώτικης οικογένειας Κωνσταντίνου Υψηλάντη Ηγεμόνα της Μολδοβλαχίας και της Ελισάβετ Βακαρέσκου.
Το 1810 κατατάχτηκε με το βαθμό του ανθυπολοχαγού του Ιππικού στο σώμα των εφίππων σωματοφυλάκων του Τσάρου Αλέξανδρου Α΄ της Ρωσίας. Διακρίθηκε στους πολέμους κατά του Ναπολέοντα, όπου στη μάχη της Δρέσδης, (27 Αυγούστου 1813 ), έχασε το δεξί του χέρι (21 ετών).
Οι Φιλικοί είχαν πληροφορίες για τα πατριωτικά του αισθήματα, επειδή σε στενούς κύκλους Ελλήνων και Φιλελλήνων φέρεται να είχε δηλώσει, πως οι συμπατριώτες του θα έπρεπε να υπολογίζουν στη συνδρομή του, αν τυχόν παρουσιαζόταν κάποια ευκαιρία.
Έτσι με τη μεσολάβηση τού Φιλικού Κωνσταντίνου Καντιώτη, που ήταν υπάλληλος τού Καποδίστρια, μετά την άρνηση τού τελευταίου να αναλάβει αρχηγός τής Φιλικής Εταιρείας, προσέτρεξε ο Εμμανουήλ Ξάνθος στον ξάδελφο των Υψηλάντηδων, Ιωάννη Μάνο, προκειμένου να τον φέρει σε επαφή με τον Πρίγκιπα Αλέξανδρο Υψηλάντη. Η συνάντηση αυτή φαίνεται να ήταν μια από τις ευτυχέστερες στιγμές της ζωής του Ε. Ξάνθου, που έμειναν χαραγμένες στη μνήμη του, σε αντίθεση με την απογοήτευση που του δημιούργησε ο Καποδίστριας, που αποδίδει με κάθε λεπτομέρεια και νοσταλγία στα απομνημονεύματά του.
Στη συνάντηση εκείνη στην Πετρούπολη στις 11 Απριλίου 1820, ο Υψηλάντης τον δέχθηκε με ευγένεια και ύστερα από κάποιες ερωτήσεις για την καταγωγή του και διάφορες άλλες υποθέσεις, του ζήτησε να μάθει πώς περνούν οι Έλληνες. Ο Ξάνθος του απάντησε ότι οι Τούρκοι τους τυραννούν και η τυραννία αυτή έχει γίνει πλέον αφόρητη.
Ο Υψηλάντης, ενθουσιώδης ως πατριώτης δεν άργησε να κυριευθεί από τη βαθιά πίστη του στα όνειρα του ελληνικού έθνους.
Ο Ξάνθος φανέρωσε στον πρίγκιπα τα μυστικά της Φιλικής Εταιρείας και εκείνος με συγκίνηση και ενθουσιασμό κατηχείται και ορκίζεται κατά το τυπικό της εταιρείας, όπου και αναγνωρίζεται Γενικός Επίτροπος της Αρχής. Του δόθηκε το ψευδώνυμο «Καλός» και τα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου «α.ρ.» για να υπογράφει τις επιστολές του.
Η Φιλική Εταιρεία είχε πλέον τον Αρχηγό της (Πετρούπολη 12 Απριλίου 1820).
Λάμπρου Λυδία Ε΄ Τάξη
3o Δ.Σ. Ψαχνών
